Stichting Westerbork Scholenproject Ruurlo

RUURLO – Het Westerbork Scholenproject is in Ruurlo weer in volle gang. Dit jaar doen de groepen 8 van de Willibrordus en Kerst Zwart School mee met het project. Begin maart bezochten de leerlingen de synagoge en de moskee in Lochem.

In de voormalige synagoge vertelde een gastdocent over het ontstaan en de geschiedenis van de Joodse gemeenschap in Lochem. Begin twintigste eeuw telde deze ruim 150 leden, maar dat aantal liep geleidelijk terug naar 118 in 1941. De systematische Jodenvervolging in de Tweede Wereldoorlog vormde het absolute dieptepunt. Slechts achttien leden van de Joodse gemeenschap overleefden de oorlog. Het gebouw is nu vooral een herdenkingscentrum. Een speciale tentoonstelling gericht op de leerlingen toonde de geschiedenis van voormalig Kamp Westerbork. In de (Turkse) Selimiye Moskee werden de leerlingen in de ontmoetingsruimte ontvangen door Ayse Boya. Na een kijkje in het leslokaal, de wasruimte en een duidelijke instructie over het uit- en aantrekken van hun schoenen mochten de leerlingen het gebedshuis betreden. De uitleg over onder andere het vijfmaal bidden per dag, het vrijdaggebed in de moskee, de bedevaart naar Mekka, en het vasten tijdens Ramadan riep bij de nieuwsgierige leerlingen veel vragen op.

Gastsprekers
Een ander vast onderdeel van het Westerbork Scholenproject zijn de gastsprekers die in de klassen komen vertellen over hun familiegeschiedenis voor, tijdens en na de Tweede Wereldoorlog. Het verhaal van de Tweede Wereldoorlog is er niet alleen een van slachtoffers en helden, maar ook van daders. Edith Magnin was te gast bij de leerlingen van de Kerst Zwart School. Zij vertelde over de zoektocht naar haar familieleden, die in de oorlog bijna allemaal zijn weggevoerd naar de vernietigingskampen. Zij kwam pas op latere leeftijd te weten dat haar vader een Jood was. Hij overleefde de oorlog, omdat hij vervalste papieren had. Maar niemand van de familie wilde ooit praten over de oorlog, totdat een tante er opeens over ging vertellen. Edith Magnin benadrukte hoe belangrijk het is kennis te nemen van je eigen familiegeschiedenis. Verder liet ze de leerlingen een aantal voorwerpen uit de Tweede Wereldoorlog mee zien, zoals bonkaarten, de Jodenster, het paspoort met de grote J erin.

Muisstil
Het verhaal van Rinke Smedinga was heel anders. Hij kwam naar de Willibrordus om te vertellen over zijn vader, die opgroeide in een NSB-gezin in Drenthe en als zeventienjarige jongen zelf ook de kant van de nazi’s koos. Hij volgde de SS-opleiding, was bewaker in kamp Westerbork en trad aan het einde van de oorlog in dienst bij de Ordnungspolizei. Rinke Smedinga werd achttien jaar na de oorlog geboren. Pas op de middelbare school kwam hij erachter dat zijn vader actief had meegewerkt met de Duitsers tijdens de bezetting van Nederland. Hij merkte toen dat zijn vader zich eerder slachtoffer dan dader voelde. Dat was voor de jonge Rinke verwarrend. Ook betuigde zijn vader nooit spijt voor zijn daden. Zijn vader is een voorbeeld voor hem van hoe het niet moet. Muisstil luisterden de leerlingen en na afloop stelden ze veel vragen, waaruit bleek dat het verhaal veel indruk maakte.

Excursie
Als afsluiting van de activiteiten van het Westerbork Scholenproject van dit schooljaar gaan de leerlingen op 23 mei op excursie naar voormalig kamp Westerbork. Zij leggen daar onder andere een krans bij een van de monumenten op het kampterrein.