Berkelland gaat fors bezuinigen

BORCULO/BERKELLAND - Tijdens de wekelijks persconferentie had de wethouder met financiën in zijn portefeuille, Hans van der Noordt, geen vrolijk nieuws. Berkelland moet fors bezuinigen. Hoe dat komt? Het Rijk wil per 2026 korten op het Gemeentefonds. Tachtig procent van de gemeentelijke inkomsten komen van het rijk. 

Door Rob Stevens 

De aangekondigde bezuiniging heeft te maken met de veranderende systematiek waarmee de gemeentelijke bijdrage uit het gemeentefonds wordt berekend. Deze wordt straks gebaseerd op het Bruto Binnenlands Product. Dat geeft minder schommelingen. De bezuiniging valt de wethouder rauw op zijn dak. Net als vele andere wethouders in Nederland. De Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) spreekt over een ‘ravijnjaar’. Het woord ‘ravijn’ van de VNG en de ’afgrond’ waar Van Noordt het over heeft zijn niet voor niets gekozen. Het gaat namelijk over de periode 2026-2027 die overbrugd moet worden tot de nieuwe systematiek in gaat. 

De gemeente gaat er vooralsnog vanuit dat er dan jaarlijks 8 miljoen bezuinigd moet worden. Op een totale begroting van 135 miljoen is dat natuurlijk een fors bedrag. Des te meer omdat bijna driekwart van de begroting min of meer ‘vast ligt’. Daar moet bijvoorbeeld de zorg voor zieken en ouderen van betaald worden. Vooral in het kleine ‘flexibele’ deel van de begroting zullen dus de bezuinigingen gezocht worden. Daar waar de gemeente eigen accenten kan leggen.

De ambtelijke organisatie krijgt nu de opdracht voor tien miljoen aan mogelijke bezuinigingen te zoeken. Dat is iets meer dan nodig. Het geeft de raad wat ruimte te kiezen waar wel of niet bezuinigd wordt. Op korte termijn, in 2025, wordt al drie miljoen bezuinigd. De gemeente kiest er zo voor op de verwachtingen voor 2026 vooruit te lopen. Dat verlicht de pijn voor de periode na 2025.

Het is mogelijk dat de bezuinigingsopdracht iets zal meevallen. Dat is in het verleden eerder gebleken. Bovendien is nu een kabinetsformatie gaande waarvan de uitkomst en effecten ook nog niet duidelijk zijn. Maar de wethouder bereidt zich op het slechtste scenario voor. Gemeenten, waaronder Berkelland, vinden de aangekondigde bezuinigingsopdracht vanuit het rijk onredelijk. Daarin vinden ze de VNG, de Vereniging Nederlandse gemeenten, aan hun zijde. Onderzoek van accountantsbureau BDO laat zien dat 280 van de 342 gemeenten, ruim 80 procent, voor 2026 en 2027 een tekort voorzien in hun begroting. Daaruit blijkt ook dat gemeenten terughoudend zijn met het opnemen van geplande investeringen, zoals voor onderwijshuisvesting, omdat structurele dekking ontbreekt. Dit zou het tekort immers nog verder laten oplopen.