Make-over voor omgeving van oorlogsmonument ‘t Rikkelder

RUURLO - Het was menigeen al opgevallen. In de afgelopen maanden is de directe omgeving van het oorlogsmonument aan ‘t Rikkelder gefaseerd heringericht en vernieuwd. Na de afbraak van woonzorgcentrum De Bundeling en de nieuwbouw en de inrichting van het Bundelingpark heeft ook de plek van het oorlogsmonument een flinke metamorfose ondergaan.

Door Jan Hendriksen

“Door de herinrichting van De Bundeling hadden we de kans om in samenspraak met de gemeente Berkelland de directe omgeving van het oorlogsmonument een flinke opfrisbeurt te geven. Die hebben we met beide handen aangegrepen”, aldus bestuurslid Marijn Dijkman namens de Stichting 4-5 mei Commissie Ruurlo.
Al sinds mei 1955 is het oorlogsmonument op ‘t Rikkelder de plek van herinnering en herdenken in Ruurlo. Het door de toenmalige burgemeester De Beaufort van de gemeente Ruurlo onthulde natuurstenen beeld staat sindsdien statig omgeven door diverse decors. In de beginjaren in een lege ruimte aan de rand van het dorp toen De Bundeling nog niet gebouwd was. Toen het woonzorgcentrum vanaf de jaren zeventig van de vorige eeuw de achtergrond sierde, werd er een nette groenvoorziening verzorgd om het monument goed tot zijn recht te laten komen.
Vanaf 2017 werden plannen tot herinrichting van het terrein van De Bundeling concreet en inmiddels zijn de werkzaamheden afgerond. Marijn Dijkman: “De bouwwerkzaamheden van het Bundelingpark hadden ook gevolgen voor de aankleding rond het oorlogsmonument. Deze veranderingen waren voor ons als stichting aanleiding om met de gemeente Berkelland in gesprek te gaan over aanpassing van de omgeving. We wilden als stichting recht doen aan het monument en de omgeving zo inrichten dat er een toekomstbestendige invulling gegeven kon worden aan herdenken rond het oorlogsmonument. Tevens waren toegankelijkheid, uitstraling en educatie belangrijke uitgangspunten. En daar zijn we naar onze mening goed in geslaagd.” Zo is onder meer de omgeving van het beeld ruimer opgezet, is er een extra looppad gecreëerd en zijn er vier vlaggenmasten neergezet. Door de twee nieuwe schanskorven met een nis bestaat de mogelijkheid tot het plaatsen van bijvoorbeeld een kaars of bloemetje. De commissie kan er ook infoborden in opnemen. Het is de bedoeling dat door deze borden met algemene informatie en bijvoorbeeld een QR-code bezoekers van het monument geïnformeerd worden over de gebeurtenissen tijdens Tweede Wereldoorlog in Ruurlo.

Witte Anjerperk
Door de herinrichting kwam er ook ruimte voor het opnieuw aanleggen van de borders rond het monument. In overleg met de gemeente is er in de ruimte rond het monument een anjerperk aangelegd, op initiatief van het Nationaal Comité Veteranendag. Met zo’n Witte Anjerperkje dat bloeit in de dagen voorafgaand aan de Nederlandse Veteranendag, eren de gemeenten hun veteranen.. De witte anjer staat symbool voor respect en waardering voor hen.

Herdenken
Op donderdagavond 4 mei staat men, na een herdenkingsdienst in de Dorpskerk en een Stille Tocht vanaf het Kerkplein naar het monument, bij het monument stil bij de burgers en militairen van het Koninkrijk der Nederlanden, die waar ook ter wereld zijn omgekomen of vermoord sinds het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog in oorlogssituaties maar ook bij vredesoperaties. Om 19.58 uur wordt door een trompettist van muziekvereniging Sophia’s Lust de Last Post geblazen. Om 20.00 uur neemt iedereen vervolgens twee minuten stilte in acht waarna er twee coupletten van het Wilhelmus worden gezongen. Hierna is er, onder het spelen van koraalmuziek door muziekvereniging Sophia’s Lust, gelegenheid tot het leggen van bloemen/kransen bij het monument. Leerlingen van de vier basisscholen in Ruurlo zullen, namens de basisscholen, een bloem bij het monument leggen.

Geschiedenis
Het oorlogsmonument in Ruurlo aan ‘t Rikkelder is opgericht ter nagedachtenis aan veertien Ruurloërs die tijdens de bezettingsjaren door oorlogshandelingen zijn omgekomen. Het monument, gemaakt van natuursteen, is op 3 mei 1955 onthuld door de toenmalige Ruurlose burgemeester mr. J.W. de Beaufort. Het is een beeld van een voorovergebogen, knielende vrouwenfiguur met boven haar een wegvliegende vogel. Het beeld is geplaatst op een zuilvormig voetstuk,waarop een gedenkplaat is aangebracht. De tekst op het voetstuk luidt: ‘Voor hen die vielen’.
In 2000 is een plaquette met de namen van de oorlogsslachtoffers uit Ruurlo aan het monument toegevoegd. De namen van de veertien slachtoffers luiden: J. Bloemendaal, A.J. ten Dam, J. Dimmendaal, H. Eijting, W.L. Kock, B.J. Sieverink, D.J. Spanjar, mevrouw Spanjar-Koppel, G.J. Sprokkereef, G.J. Stokkink, J. Telkamp, P.W. Telkamp, A.A. de Vries en S. Wijler. Een aantal Joodse oorlogsslachtoffers dat op dit gedenkteken vermeld staat, is tevens opgenomen in het ‘Digitaal Monument Joodse Gemeenschap in Nederland’. Hierin vindt men meer informatie over deze personen met waar mogelijk een korte biografie, familierelaties en adresgegevens.