Oprichter Museum MORE Hans Melchers (85) overleden

GORSSEL/VORDEN - Vordenaar Hans Melchers (85) is afgelopen zaterdag overleden. De zakenman verwierf een fortuin met het door zijn vader opgerichte chemieconcern Melchemie maar vooral, na verkoop hiervan, met beleggingen. In de Achterhoek, waar hij sinds decennia woonde, is hij bekend als oprichter van Museum MORE in Gorssel en Kasteel Ruurlo. Zijn overlijden is maandag door het museum bekend gemaakt.

Door Henri Bruntink

Melchers was eigenaar en bewoner van Huis Onstein, op het gelijknamige landgoed in de buurtschap Linde, gemeente Bronckhorst. De kiem voor de musea in Gorssel en Ruurlo werd gelegd toen hij in 2012 zo’n duizend werken uit de collectie van Dirk Scheringa - van het 2009 failliet gegane DSB - kocht van Deutsche Bank. Veel werken van bekende Nederlandse (magisch-)realistische schilders als Carel Willink, Charley Toorop, Jan Mankes, Dick Ket en Pyke Koch bleven zo behouden voor Nederland.

Kasteel Ruurlo
Melchers zag Kasteel Ruurlo, dat jarenlang dienstdeed als gemeentehuis, als de ideale plek voor de vergaarde kunstcollectie. Aankoop van het ietwat vervallen kasteel liet echter nog tot 2017 op zich wachten. In de tussentijd kocht hij het voormalige gemeentehuis van Gorssel en liet dit flink uitbreiden. In 2015 opende daar Museum MORE. MORE staat voor ‘modern realisme’. Het museum - de grootste in z’n soort in Europa - was van meet af aan een groot succes en trekt veel kunstliefhebbers. Het dorp Gorssel profiteert mee van de stroom bezoekers.

Toen Kasteel Ruurlo, na een grondige verbouwing, kon worden geopend werd dit dé plek voor het werk van Carel Willink. Melchers zelf noemde de musea ‘een geschenk aan de Achterhoek’. De miljardair had er ruimschoots de middelen voor. Het Amerikaanse zakenblad Forbes houdt een lijst bij van rijkste mensen op de wereld. In 2018 stond Melchers op de 822e plaats met een geschat vermogen van 2,9 miljard dollar. Op de Quote-500 van rijkste Nederlanders stond hij dit jaar op plek 13, met 2,3 miljard euro.

Bridge
De in Apeldoorn geboren ondernemer startte in 2008 een professionele bridgeclub die hij vernoemde naar zijn landgoed Onstein. Hij was toen al een belangrijke sponsor van de sport die hij ook zelf actief beoefende. Hij is sinds 2011 erelid van de Nederlandse Bridge Bond.

Melchers volgde in de jaren ‘60 zijn vader op bij het in Arnhem gevestigde Melchemie. In de jaren ‘80 verkocht hij het bedrijf en belegde de opbrengst via de investeringsmaatschappij HAL. Dat maakte hem in de jaren daarna tot miljardair. Hij verscheen overigens niet uitsluitend in positieve zin in de media. Zijn naam ging in de jaren ‘80 over de tong omdat hij grondstof voor gifgassen zou hebben geleverd aan Irak.

Omstreden deal
Op papier ging het om bestrijdingsmiddelen, maar in de praktijk werd het gebruikt in chemische wapens waarmee dictator Saddam Hoessein verschrikkelijke oorlogsmisdaden beging. Dit werd door de Amerikaanse inlichtingendienst CIA ontdekt en onthuld. De deal leidde, kort na het bekend worden ervan tot een boete van 100.000 gulden. De kous was daarmee niet af. Op dit moment loopt nog een zaak van Iraanse slachtoffers van de gifgasaanvallen van destijds. Een uitspraak wordt op korte termijn verwacht.

Het meest bekend werd de naam Melchers voor de meeste Nederlanders door de ontvoering van dochter Claudia in 2005. De eigenaresse van een cateringbedrijf werd ontvoerd in Amsterdam en, naar later bleek, dagenlang vastgehouden op een vakantiepark in Braamt, bij Doetinchem. De eis van de ontvoerders, de levering van een grote partij cocaïne, werd voor zover bekend nooit ingewilligd. Melchers zou in plaats van de drugs 5 miljoen euro hebben geboden. De ontvoerders zijn uiteindelijk gepakt en veroordeeld.

In memoriam
Op de website van de musea verscheen maandag een in memoriam van directie en medewerkers:

‘Ons bereikte het verdrietige bericht dat onze initiatiefnemer Hans Melchers (1938-2023) is overleden. Wij zijn hem enorm dankbaar dat hij ons vanaf de oprichting van Museum MORE & Kasteel Ruurlo royaal omarmd en ondersteund heeft. In 2015 opende hij onze museumlocatie in Gorssel, in 2017 gevolgd door de opening van ons kasteel. Als vestigingslocaties voor de twee musea koos Hans Melchers bewust voor de Achterhoek omdat hij iets terug wilde doen voor de streek waar hij decennialang met veel plezier woonde.

Dankzij zijn inzet en support konden wij uitgroeien tot het mooiste en grootste museum voor modern realisme in Europa. Hans Melchers is 85 jaar geworden. Wij zullen zijn betrokkenheid missen. En wij wensen zijn familie en dierbaren veel sterkte bij het dragen van dit verlies.’