‘Het blijven herinneren en doorvertellen van de verhalen is van grote betekenis’

Ook Oekraïners aanwezig bij 4 mei herdenking

Door Jan Hendriksen

RUURLO –Tijdens de jaarlijkse herdenkingsbijeenkomst in de Dorpskerk op 4 mei waren dit jaar ook een aantal in Ruurlo verblijvende Oekraïners die de oorlog in hun land zijn ontvlucht en in Ruurlo een veilig plekje hebben gevonden aanwezig. Zij werden door Marijn Dijkman namens Stichting 4 en 5 mei commissie Ruurlo, de Raad van Kerken en Stichting Westerbork Scholenproject Ruurlo tijdens de bijeenkomst speciaal in het Engels welkom geheten. Tijdens de bijeenkomst werd met elkaar stil gestaan bij hen die gevallen zijn tijdens de Tweede Wereldoorlog of zij die nadien bij andere conflicten om het leven gekomen zijn.

“De oorlog in Oekraïne heeft ons doen beseffen dat oorlog toch nooit ver weg is en velen van ons zullen nooit gedacht hebben dat oorlog op ons continent, zo dichtbij, nog eens zou plaatsvinden. Deze oorlog heeft ons aan het wankelen gebracht in ons rotsvaste vertrouwen dat onze vrijheid een gegeven is, een vanzelfsprekendheid. Blijf de verhalen vertellen en noem de namen van hen die er niet meer zijn”, aldus Dijkman. Hierbij kan men in Ruurlo denken aan Hendricus Eijting die gevallen is bij de Slag om de Grebbeberg, Jan Bloemendaal die omgekomen is bij de strijd in Nederlands-Indië, Salomon Wijler, Betje en David Spanjar en Jeanette de Vries die vermoord werden in de vernietigingskampen of Ruurlose verzetsstrijders als Jan Dimmendaal, Gerrit Sprokkereef en Jan Telkamp. Marijn Dijkman: “Laten we hen blijven herdenken om zo door de verhalen te beseffen dat onze vrijheid niet vanzelfsprekend is.” 

Tijdens de bijeenkomst las de tienjarige Timo Langwerden uit groep 7 van de Kerst Zwartschool een tweetal gedichten voor met als titel ‘Oorlog en Vrede’ en ‘Vrede’ en ging Joke Cornelissen namens Stichting Westerbork Scholenproject Ruurlo in op het landelijke thema van dit jaar, ‘Leven met Oorlog’, middels een gedicht van Rinke Smedinga. “Ieder jaar geeft Smedinga een gastles in de hoogste groep van een van de vijf basisscholen in Ruurlo en Mariënvelde. Tijdens de Tweede Wereldoorlog koos zijn vader de kant van de bezetter. Zijn vader was overtuigd nazi: NSB-lid, volgde de SS-opleiding, was bewaker in Kamp Westerbork en trad aan het eind van de oorlog in dienst bij de Ordnungspolizei van het Duitse leger, in Groningen”, vertelt Cornelissen. Op zijn eigen website schrijft Rinke Smedinga: “Mijn vader is mijn voorbeeld, van hoe het niet moet. Ik probeer van zijn fouten te leren.”

Beschermen
Namens gemeente Berkelland sprak wethoudster Betsy Wormgoor. “Een conflict in de wereld kan om allerlei redenen ontstaan. Hoe we ook ons best doen, we hebben het helaas niet altijd in de hand of er wel of geen oorlog komt. Kijk naar Oekraïne of naar Soedan waar onlangs een burgeroorlog startte. Ik vind het belangrijk dat we vluchtelingen of ontheemden uit deze oorlogsgebieden opvangen in onze gemeenschap. Niet iedereen kan zijn eigen gemeenschap beschermen tegen het kwaad. We kunnen elkaar helpen als mensen hun leven moeten achterlaten en op de vlucht slaan. De oorlogen die nu gaande zijn geven voor mij altijd weer aan hoe belangrijk herdenken is. Herdenken dat ook hier oorlog is geweest en dat we deze en de volgende generaties geen oorlog willen laten meemaken. Daarom moeten we trots zijn op onze vrijheid. Laten we twee minuten stil zijn om ons te realiseren wat de ernst van oorlog is en hoe belangrijk vrijheid voor onze en de volgende generaties is.”

Meditatie
In een meditatie liet Margriet te Morsche weten dat zij waar zij woont in haar leven zich nog nooit bedreigd heeft gevoeld, maar telkens wel wordt geraakt door de oorlogsverhalen. “Het blijven herinneren en doorvertellen van de verhalen is van grote betekenis. Bij mijn vader thuis op de boerderij waren er gedurende de Tweede Wereldoorlog vele onderduikers. Samen met het gezin van mijn opa en oma met hun elf kinderen woonden er tegen het einde van de oorlog niet minder dan 35 personen. Joodse onderduikers, vluchtelingen en hongerkinderen. Bij hoge uitzondering vertelde mijn vader soms over zijn oorlogservaringen. Het heeft in mijn denken over vrijheid en vrede zeker een grote betekenis gekregen. Je hoe dan ook inzetten voor je medemens met gevaar voor je eigen leven, dat vraagt veel moed. Velen hebben dat met de dood moeten bekopen. Onze vrijheid daar heeft de vorige generatie veel voor moeten laten, dat mogen we met zijn allen nooit vergeten”, zo liet Te Morsche weten. Voor het eerst verleende koor Markant, onder leiding van Veronie van Duren op piano en Jaap van Duren op gitaar, op indrukwekkende wijze medewerking aan de herdenkingsbijeenkomst. Het koor bracht twee liederen ten gehore, ‘Tears in Heaven’ en ‘Is er een land’.

Krans- en bloemlegging
Aansluitend aan de bijeenkomst vond vanaf het Kerkplein met medewerking van muziekvereniging Sophia’s Lust een Stille Tocht naar het oorlogsmonument aan ‘t Rikkelder plaats. Door trompettist Arjan Ribbers werd de taptoe geblazen, waarna er twee minuten stilte in acht werd genomen en aansluitend het Wilhelmus werd gezongen. Tijdens het spelen van koraalmuziek legde als eerste namens gemeente Berkelland wethouder Wormgoor een krans bij het nieuw ingerichte terrein rondom het monument. Ook vertegenwoordigers van Stichting Veteranen Platform Berkelland, die ook medewerking aan de herdenking verleende, legden een bloemstuk. Leerlingen van de vier Ruurlose basisscholen legden een roos en diverse Oekraïners een bloem bij het monument.