Ben Verheij (links) overhandigt de originele 140 jaar oude enveloppe aan Hans van Lith (rechts). Foto: Theo Huijskes
Ben Verheij (links) overhandigt de originele 140 jaar oude enveloppe aan Hans van Lith (rechts). Foto: Theo Huijskes Theo Huijskes

Bijna 140 jaar oude enveloppe familie Mondriaan voor Museum Fabriek

Algemeen

Correspondentie vader Piet Mondriaan 

Door Theo Huijskes

WINTERSWIJK/GROENLO - De Museum Fabriek in Winterswijk was woensdag 13 oktober de plaats waar een niet alledaagse handeling plaatsvond. Het was Hans van Lith, een gepassioneerd bewaker van de cultuurhistorie van Winterswijk en tevens voorzitter van Vereniging Het Museum, die een bijzonder en waardevol Mondriaan-document in ontvangst mocht nemen. Een bijna 140 jaar oude enveloppe. Dit bijzondere aan de familie Mondriaan gelieerde papieren kleinood werd overhandigd door Ben Verheij uit Groenlo, die dit waardevolle exemplaar in de wacht had kunnen slepen. Verheij bekleedt niet alleen diverse bestuursfuncties, maar is tevens een geschiedenisliefhebber. Hij is vooral geïnteresseerd in de geschiedenis van Groenlo en omliggende plaatsen, zoals Winterswijk.

Naast Hans van Lith en Ben Verheij werd de officiële overdracht bijgewoond door onder anderen Ubel Zuiderveld, raadslid en fractievoorzitter voor de PvdA, Charlotte Rixten, directeur, en Jet Parent,  junior-directeur, van Museum Villa Mondriaan. Na een welkomstwoord en een inleiding van Hans van Lith gaf Ben Verheij in een reactie aan dat het kopen van oude, interessante boeken en documenten altijd een hobby van hem is geweest. “Zeker wanneer dergelijke zaken op deze regio betrekking hebben. Toen ik deze enveloppe onder ogen kreeg en zag dat die ook nog eens uit Amerika afkomstig was, heb ik direct toegeslagen. Daarnaast besefte ik direct dat iets dergelijks niet in persoonlijk bezit moet blijven, maar op een openbare plek terecht moet komen. En in dit geval was de keuze voor de Museum Fabriek niet zo moeilijk.” 

Mondriaan woonde in Winterswijk
Zoals bekend woonde kunstgrootheid Piet Mondriaan, geboren op 7 maart 1872, aan de Kortegracht in Amersfoort. Maar van zijn  8e tot zijn 20e levensjaar (1880 tot 1892) woonde hij in Winterswijk. En juist in die Winterswijkse periode ontdekte hij zijn grote passie voor tekenen en schilderen. Zijn vader, Pieter Cornelis Mondriaan senior, was naast hoofdonderwijzer ook tekenleraar. Mondriaan junior wist grote nationale in internationale roem te vergaren. Hij was één van de belangrijkste vernieuwers in de schilderkunst. Mondriaan overleed op 1 februari 1944 in New York op 71-jarige leeftijd.

Meer vragen op dan antwoorden
Ubel Zuiderveld heeft een uitgebreid studie gemaakt van de oude enveloppe. “Deze studie, bleek een lange zoektocht en heeft gezorgd voor meer vragen in plaats van antwoorden”, aldus Zuiderveld tijdens zijn mondelinge toelichting.
“Waarschijnlijk gaat het om een brief, die Piet Mondriaan senior destijds schreef aan zijn broer Frits Mondriaan. Daarbij heeft hij kennelijk aangekondigd dat hij ter gelegenheid van het huwelijk van zijn broer met zijn gehele gezin vanuit Winterswijk naar Den Haag wilde komen. Frits heeft na ontvangst van de brief, op de achterkant een kattenbelletje toegevoegd over welke boodschap hij terug moest sturen naar broer Piet in Winterswijk.”
Zuiderveld kwam tot de conclusie dat de vermelde datum 13 juli 1883 interessant is. Dat is twee weken vóór het huwelijk van Frits Mondriaan met Josephine Marie Destrée (1854-1932) op 1 augustus 1883. Had de boodschap op de achterkant hiermee te maken? De eerste officiële huwelijksaankondiging is namelijk gedagtekend op 22 juli 1883.