Een beschut gelegen bankje
Vaak ben ik over de Veenweg gefietst. Nog vaker reed ik over een van de langste onverharde wegen in Winterswijk, de Kienveenweg. Beide wegen gaan langs een bosje. Daarin is een bankje verborgen. Het viel nooit op. Toch staat het er al 25 jaar. Als Henk te Kulve mij er niet op had gewezen, had ik het waarschijnlijk nooit gezien.
Naast het bankje staat een vreemd bouwwerk. Het is een soort silhouet van de voorkant van een klein gebouw. Dankzij Henk heb ik meteen een vermoeden wat ik er achter moet zoeken, want hij is betrokken bij de Stichting Vlasoven de Veene. Het bankje staat op landgoed de Veene. Het silhouet geeft de plek aan waar later dit jaar een echte vlasoven komt te staan.
Die vlasoven stond eerder op ongeveer dezelfde plek. Die oven werd hier omstreeks1825 gebouwd. In de jaren 60 van de vorige eeuw werd de vlasoven zwaar beschadigd tijdens een storm. In de jaren 70 werd het geschonken aan de G.A. van der Lugtstichting, die de oven opnieuw opbouwde naast de korenspieker in Henxel. De vlasoven wordt deze keer in zijn geheel “opgepakt” en op een dieplader naar Kotten gebracht. Binnenkort verdwijnt het silhouet. Het bankje wordt tijdelijk opgeslagen. Binnenkort wordt er op deze plek beton gestort, het fundament voor de vlasoven.
Aan het begin van de 19de eeuw was vlas, die aan het begin van de zomer door de bloemen vele velden blauw kleurde rondom Winterswijk nog veel verbouwd. Het katoen had Nederland nog niet bereikt. Van vlas maakte je linnen. Dat kon pas nadat de vezels uit de stengels gebruikt konden worden. Die moesten loskomen van de pectine die ze bij elkaar houdt. Dat kon door ze een tijd op het land te laten liggen. Of in water te dompelen.
Het natmaken van vlas gebeurde in in vennen of speciaal daarvoor gegraven kolken. Daarna moesten de vlasstengels gedroogd worden en dat gebeurde in ovens. Aan de andere kant van de Veenweg staat op het landgoed al een informatiecentrum. Binnenkort zal daar allerlei informatie over de vlasteelt en -verwerking beschikbaar zijn. Ook zal er in de omgeving vlas verbouwd worden.
Het mooiste is als er tegenover het bankje vlas te zien zal zijn. Dit jaar groeide er maïs. De stoppels zijn er nog zien. Helemaal ingesloten tussen bos en een landbouwgewas. Daartussen een pad. Goed dat ik nog even gewacht heb om dit bankje op te zoeken. Nu kan ik het kleinschalige landschap op de grens van Kotten en 't Woold goed zien.
