Berkellanddag: 'Als je rood staat, kun je niet in groen investeren'
BERKELLAND - Berkellanddag is een netwerkevenement waar kennis wordt uitgewisseld en bewustzijn wordt gekweekt voor nieuwe verdienmodellen in het buitengebied. Alles draait om de vraag hoe we het buitengebied vitaal houden. Donderdagochtend was de eerste lustrumeditie met het thema 'Hoe staat het met…. en een blik in de toekomst'. Hoewel het feitelijk over ondernemen in de brede zin van het woord gaat, was de plenaire presentatie geheel gericht op de agrarische sector. Niet toevallig, als je bedenkt dat de toekomst van het (traditionele) boerenbedrijf de laatste tijd een zeer actueel onderwerp binnen de (landelijke) politiek is.
Door Rob Weeber
Na de opening van dagvoorzitter Harrie Louwenaar en het welkom van wethouder Maikel van der Neut van Berkelland was het de beurt aan Carlijn Savelkouls van de Wageningen University & Research (WUR). Zij verzorgde de plenaire presentatie omtrent nieuwe verdienmodellen op het platteland. Savelkouls deed onderzoek naar gangbare boerenbedrijven. Ze keek daarbij naar de 25% economisch best presterende melkveebedrijven op verschillende bodemtypen. Deze bedrijven scoorden ook het beste als het gaat om verduurzaming. Haar conclusie was dat er voor het boerenbedrijf nog steeds toekomst is. Belangrijk is wel dat bedrijven zich met een goed verdienmodel moeten onderscheiden. Daarmee kunnen ze ook investeren in duurzaamheid. Ofwel: 'Als je rood staat, kun je niet in groen investeren'. Boeren moeten keuzes maken, een richting kiezen en niet wachten op wat anderen wel of niet doen. De grote vraag is dan hoe je je kunt onderscheiden.
'Er is nog
steeds
toekomst
voor het
boerenbedrijf'
Savelkouls presenteerde vijf strategische zoekrichtingen waarmee boeren het verschil kunnen maken: lagere kosten, differentiatie, diversificatie, gedeeld eigenaarschap en unieke ervaringen. "Lagere kosten hebben met inkoop te maken, hergebruik van grondstoffen, schaalvergroting, ketenverkorting en de eigen levensstandaard. Differentiatie gaat bijvoorbeeld over (de kwaliteit van) het product wat je aanbiedt en de wijze van verkoop. Diversificatie betekent uitbreiding van activiteiten naast voedsel verbouwen. Voorbeeld is het opzetten van een kinderdagverblijf op de boerderij. Gedeeld eigenaarschap is bijvoorbeeld de directe samenwerking tussen bedrijf en consument. Consumenten willen meer en meer grip op het aanbod van voedsel. Unieke ervaring tenslotte gaat over de beleving, het verhaal dat je met je product meegeeft. De keuze die je maakt, hangt af van de eigen ambitie, de kwaliteit die je als bedrijf kunt waarmaken en de omgeving waarbinnen je onderneemt", aldus Savelkouts.
Ook
aandacht voor
ondermijning
De vragen die gesteld werden, betroffen ook de rol van de gemeente. Wat doet zij om het boerenbedrijf 'te redden'? Wethouder van der Neut wees op het lidmaatschap van Berkelland van de zogenaamde P10 groep, de groep van grootste agrarische gemeenten in Nederland. Zij lobbyen in Den Haag voor meer aandacht voor het platteland. Verder loopt het project vrijwillige ruilverkaveling in Berkelland. Een andere, belangrijke stap tenslotte wordt volgend jaar gezet. Dan wordt in samenwerking met de WUR een masterclass georganiseerd voor boeren. Daarin wordt aandacht besteed aan strategievorming met betrekking tot nieuwe verdienmodellen.
Naast de plenaire presentatie konden diverse workshops bezocht worden. Onder meer legde de Stichting HOEduurzaam uit Haarlo uit hoe zij in een uniek samenwerking met waterbedrijf Vitens de bodemkwaliteit van het land duurzaam verbeteren zonder de waterwinning in gevaar te brengen. Bijzonder was de politiecontainer met het thema Ondermijning. Hier konden bezoekers een kijkje nemen in een drugslaboratorium, zoals dat er in de praktijk uitziet.
