Een zonneakker in Berkelland. Foto: Rob Stevens
Een zonneakker in Berkelland. Foto: Rob Stevens Foto:

Gemeente evalueert werkbaarheid beleidskader RODE

BERKELLAND - Sinds begin vorig jaar is het beleidskader Ruimtelijke Ordening en Duurzame Energieopwekking (RODE) vastgesteld. Er was behoefte aan aanvullende eisen wat betreft het participatieproces van omwonenden bij initiatieven, de verbetering van biodiversiteit en landschappelijke inpassing. RODE biedt een kader voor afwegingen rond de plaatsing van grote installaties voor het opwekken van energie met behulp van stroom, winden of biomassa. De werkbaarheid van dat beleidskader wordt nu geëvalueerd; de raad bespreekt de resultaten in het najaar.

Door Rob Stevens

Tot op heden is er in Berkelland sprake van een dertig initiatieven voor grootschalige installaties. Grootschalige initiatieven zijn zonneakkers groter dan 2,5 hectare, windturbines met een masthoogte hoger dan 25 meter en grootschalige biovergisting. Een groot aantal projecten kwam niet verder dan een gedachte of overweging. Twaalf projecten zitten nog in de initiatieffase. Hier is de financiële haalbaarheid van het project en/of de afstemming met de directe omgeving nog aan de orde.

Er is tot nu toe voor slechts één zonne-akkerproject een onherroepelijke Omgevingsvergunning verleend. Voor twee projecten is het vergunningentraject inmiddels gestart. In 2017 stond de teller op 9,4 % duurzaam opgewekte energie. Drie projecten zouden samen zo'n 11% extra van de doelstelling voor duurzaam opgewekte energie voor 2030 voor hun rekening nemen. Een schatting van een mogelijke vergunning van de overige projecten zou ook nog eens op een extra bijdrage van zo'n 20% komen.

Vaak stranden initiatieven al vanwege 'NIMBY'-bezwaren

De raad heeft destijds meteen al gevraagd om op korte termijn de werkzaamheid van RODE te evalueren om zo al snel tot een eventuele aanpassing van dit beleidskader te komen. Over de resultaten en ervaringen van dit eerste RODE-jaar en de maatschappelijke thema's die spelen rondom grootschalige duurzame energieopwekking wordt in de raad in september/oktober van gedachten gewisseld. Thema's die dan aan de orde kunnen komen zijn: het vergroenen van leges, de gemeentelijke rol bij grootschalige opwekprojecten (nu alleen faciliterend), een eventueel aanjaagfonds, de wenste energiemix (zon-, wind, biomassa), wat geschikte locaties zijn en of grootschalige opwekprojecten lokaal eigendom moeten zijn.

Wethouder Teselink hoop op basis van ervaringen en met de evaluatie RODE aan te passen en verbeteren en de betekenis ervan te vergroten. Het kader dat RODE biedt wordt als positief ervaren. Wel is het zo dat een goede beleidsnotitie niet automatisch leidt tot draagvlak en initiatieven. Veel initiatieven stranden al voortijdig op grond van NIMBY-bezwaren (NIMBY: Not In My Back Yard - Niet In Mijn Achtertuin; red.).

Het Gelders Genootschap meldt dat er nog te weinig ervaring met de aanleg van zoneparken is om de impact op het landschap te wegen. Initiatieven concentreren zich om praktische redenen binnen een straal van twee tot vijf kilometer rondom de onderstations van Liander bij Borculo en in mindere mate Neede/Eibergen.

En simpelweg de lange tijd (meer dan zes jaar) die de realisatie van een windturbine vraagt, maakt het een minder aantrekkelijke optie.