'Als mensen zorg nodig hebben, krijgen ze zorg'
Oppositie dringt in motie aan op verbeterpunten WMO
Door Rob Stevens
BERKELLAND - Een aantal taken van de landelijke overheid zijn overgeheveld naar de gemeenten, waaronder de Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) en de Jeugdzorg. Het uitgangspunt was steeds dat de uitvoering van deze taken zou gebeuren met de middelen die Berkelland daarvoor van het rijk krijgt. Tot voor kort leek dit financieel geen probleem. Echter, een dag voor de verkiezingen kwam de verantwoordelijke wethouder Marijke van Haaren met de boodschap dat het boekjaar 2017 wordt afgesloten met een negatief resultaat van 1.656.000 euro. Het tijdstip van deze boodschap en de hoogte van het bedrag valt niet goed bij de oppositie. In een motie dringen deze partijen aan op verbeterpunten.
Alle partijen zijn het er wel over eens dat inwoners de zorg moeten krijgen die ze nodig hebben. Jacqueline Bussink van D66 vreest dat er sprake is van een structureel tekort. Hoe moet dat worden opgevangen? Ook zijn er bedenkingen bij het bedrag dat Berkeland moet ophoesten om de kosten bij andere gemeenten op te vangen in de zwaardere jeugdzorg, het vereveningsfonds. Leo Morren van GroenLinks vraagt zich af of de wethouder heeft geslapen of dat het overmacht is. GroenLinks is bang dat het tekort nu wordt afgewenteld op het personeel en de geleverde zorg. Boxem van collegepartij de VVD vindt dat er niet veel mis is met wat de oppositie vraagt van het college in de motie. Hij vraagt de wethouder zich niet te makkelijk neer te leggen bij het tekort. Hij daagt het college uit te zoeken naar mogelijkheden om de kosten te verlagen. Met bijvoorbeeld een betere invulling van het instrument Ondersteuning Thuis (OT). Preventie kan immers een duurdere vervolg zorgvraag voorkomen.
Wethouder Marijke van Haaren (CDA) zegt dat ze de raad die informatie niet eerder kon leveren, omdat het niet eerder bekend was. Van Haaren: "De ambtelijke organisatie had de cijfers gewoonweg niet eerder in beeld. Veel lasten werden pas in 2018 verwerkt. Veranderprocessen zijn complex. De transformatie kan uiteindelijk wel tien jaar in beslag nemen. Het vereveningsfonds is er om gemeentelijke risico's af te dekken in de zwaardere jeugdzorg, uit solidariteit. De hulpvraag is aanzienlijk gestegen en de loonkosten eveneens. Meer dan zeventig procent van de gemeenten kampen met dezelfde problemen in het sociaal domein. Met alleen de rijksbijdrage gaat het wegwerken van het tekort niet lukken. Dat bedrag win je niet terug met welke maatregel dan ook."
'Ambtelijke organisatie had de cijfers niet eerder in beeld'
Boxem wijst erop dat de decentralisatie juist ten doel had kosten te besparen. De gemeente zit voor een goede inschatting van de zorgvraag dichter bij de burger met diens zorgvraag. Hij ziet het probleem dat de kosten stijgen terwijl er geen instrumenten beschikbaar zijn om daarop invloed uit te oefenen. De wethouder krijgt het voordeel van de twijfel. Hij verwacht in februari informatie over hoe de kosten omlaag kunnen worden gebracht.
Van Haren heeft het laatste woord. Een nieuw plan in oktober lijkt haar niet nodig, dat is er al. Ze zegt toe de raad te betrekken bij het meedenken over de uitvoering van de WMO en jeugdzorg. De zorgvraag moet binnen het beschikbare budget beantwoord worden. Kosten moeten inzichtelijker en sneller dan nu duidelijk worden. De gemeentelijke financiële huishouding moet beter op orde komen. Van Haaren: "Niettemin, als mensen zorg nodig hebben, krijgen ze zorg."