Beeldend kunstenaar Anton Ter Braak aan het werk in zijn atelier. Foto: Rob Weeber
Beeldend kunstenaar Anton Ter Braak aan het werk in zijn atelier. Foto: Rob Weeber Foto:

Anton ter Braak: Achterhoeker, al vroeg geïnspireerd door dieren

Anton ter Braak werd al vroeg geïnspireerd door dieren. Zijn vader fokte paarden en was tevens veehandelaar die op dinsdag vroeg naar de veemarkt in Doetinchem toog om het vee te verhandelen. Als kleine jongen mocht Anton al mee naar de premiekeuringen van paarden in Borculo en naar de veemarkt in Doetinchem. Daarnaast reed hij zelf paard, bezocht ponykampen en liep alle concoursen in de regio af. Ook de veemarkt was een inspiratiebron pur sang en nog steeds staat alles in zijn geheugen gegrift. Het waren de beesten, de manier van handelen en de sfeer in het vroegere zalencentrum Ketz aan de Veemarkt, waar de gordijnen opgetrokken werden om niet vies te worden en de borrelfles al vroeg geopend werd. Met name de stier met zijn imposante, anatomische vorm zou later een vast terugkerend element in zijn kunstwerken worden. Maar ook het paard met zijn elegante en krachtige uitstraling staat centraal in zijn werk. Anton is een echte plattelandsjongen die de streek even heeft verruild voor Twente om er vervolgens weer terug te keren en nooit meer weg te gaan.

Door Rob Weeber

Van huis uit is hij niet opgegroeid met kunst en het lag dus voor de hand dat hij een opleiding zou volgen buiten de kunst. Het werd de Pabo. Maar toen hij daar met het vak handenarbeid in aanraking kwam, sprong de vonk over. Vanaf dat moment wist hij dat hij iets met zijn handen wilde doen, iets creëren. Een bevriend beeldhouwer hielp hem op weg, ook toen hij besloot met brons te gaan werken. "Bronsgieten is een technisch, moeilijk procedé dat tijd kost om onder de knie te krijgen. Ik heb tien jaar nodig gehad om mezelf tot een bepaald niveau te ontwikkelen. In 1988 had ik mijn eerste expositie in Villa Mondriaan in Winterswijk, waar ik zeven beelden mee naartoe nam. Vanaf die tijd had ik pas het idee dat ik me ontwikkelde als kunstenaar en bovendien het bronsgieten voldoende beheerste. Dat wil niet zeggen dat ik toen een volleerd kunstenaar was. Als kunstenaar ben je nooit uitgeleerd, je ontwikkelt jezelf continue door het doen. Verder vind ik het belangrijk dat je lol in je werk houdt en iets van jezelf laat zien. Achter ieder beeld zit een verhaal en dat verdiept zich steeds verder in de loop der jaren. Een stier uit mijn beginperiode is anders dan de stier uit mijn latere periode. Eigenlijk is geen beeld gelijk, alhoewel ik ze wel allemaal dezelfde stoere, krachtige, imponerende en tegelijkertijd ook elegante uitstraling mee wil geven. Ik maak beelden die een mix zijn tussen figuratieve en abstracte kunst. De anatomie van het dier moet kloppen, maar de rest mag wat afwijken van de werkelijkheid."

Toen hij bij het MaxX Onderwijs in Neede begon en nog in Enschede woonde, kwam hij op het spoor van de boerderij waar hij nu nog woont. Deze stond toen al meer dan een jaar leeg. Na de verhuizing is hij ook grotere werken gaan maken. De ruimte om hem heen inspireerde hem daartoe. Met de tijd steeg ook het aantal opdrachten dat hij naast zijn vrije werk vervaardigt. De hoofdthema's blijven echter dieren en vrouwen, met af en toe een zijsprongetje als de klant erom vraagt. Anton heeft absoluut zijn vreugt in de Achterhoek gevonden. Zijn werk brengt hem vaak buiten de Achterhoek, maar eenmaal terug, voelt het als thuiskomen. Dat is de kracht van de Achterhoek voor hem, dat vertrouwde coulisselandschap dat je altijd blijft boeien en je nooit in de steek laat. Regelmatig stapt hij op de fiets na een dag in zijn atelier te hebben doorgebracht. Als er vee in de wei staat, dan stopt hij en stapt af. Het allermooiste is als er een stier staat. Dan ontvouwt zich (onbewust) het lijnenspel voor zijn volgende beeld in zijn hoofd. Wat hem betreft mag de Achterhoek de Achterhoek blijven, alhoewel hij niet tegen economische ontwikkeling is. Belangrijk echter is dat de streek zijn eigen karakter behoudt. Een goede snelwegverbinding Varsseveld-Enschede had zeker ook gemogen en bevordering van kunst staat bovenaan. Hij is gevraagd om ideeën te leveren voor de verbeelding van Willem Sluiter in de kernen Eibergen en Neede. Als het doorgaat, komt er vast iets moois uit de bus. Zijn bronzen 'plak' is altijd een gouden, zeker in dit olympische jaar.