Bobo Max Schreuder luidt met het inschilderen van een schilderij à la Mondriaan het jubileumjaar in. Foto: Josée Gruwel
Bobo Max Schreuder luidt met het inschilderen van een schilderij à la Mondriaan het jubileumjaar in. Foto: Josée Gruwel Foto:

Kadee: 'Wij zorgen voor het verrassingselement'

WINTERSWIJK – De Nederlandse kunstbeweging De Stijl werd honderd jaar geleden opgericht. In het kader van dit jubileum organiseert het Nederlands Bureau voor Toerisme en Congressen in samenwerking met musea in heel Nederland 'Van Mondriaan tot Dutch Design'. Via een speciale route door Nederland kan kennis gemaakt worden met thema's rondom De Stijl. In Villa Mondriaan vond vrijdag de kick-off voor Gelderland plaats.

Door Josée Gruwel

Tijdens de kick-off werd duidelijk welke organisatie, waarbij alleen al in Gelderland negen musea partner zijn, er achter 'Van Mondriaan tot Dutch Design' steekt. Er werd, onder andere door Lies Boelrijk als directeur marketing en business development van het Kröller-Müller Museum, ingegaan op de promotie van de inhoudelijke kant van De Stijl. Over de groep kunstenaars, met oprichter Theo van Doesburg, die de internationale kunstwereld op zijn grondvesten deed schudden met een nieuwe beeldtaal: abstractie, primaire kleuren en horizontale en verticale lijnen. Gerrit Rietveld, Bart van der Leck, Vilmos Huszár en Piet Mondriaan behoren ertoe. Van 1917 tot 1920 gaven ze een tijdschrift uit met hun radicaal vernieuwende ideeën. "Hun werk heeft te maken met Dutch Design, want hun ideeën hebben grote invloed gehad op kunstenaars en architecten van deze tijd. Zonder De Stijl zou de stad er anders uit hebben gezien. Met het programma 'Van Mondriaan tot Dutch Design' triggeren we de internationale cultuurtoerist."
Wat het concept is om Nederland met dit thema in de etalage te zetten, legde Max Schreuder (Partnership Development manager NBTC Holland Marketing) uit. "Nederland is hiervoor in districten verdeeld en via metrolijnen (verhaallijnen) worden alle plekken waar activiteiten plaatsvinden inzichtelijk gemaakt. Via promotie in binnen- en buitenland worden hiermee toeristen en kunstliefhebbers aangesproken. In 2015 kwamen er vijftien miljoen bezoekers naar Nederland. Mensen trekken naar plekken met een nieuwe uitdaging. De afstanden in Nederland zijn voor buitenlandse toeristen marginaal."

Villa Mondriaan
Villa Mondriaan is trotse partner van dit jubileumjaar. Zoals altijd toont het museum doorlopend het vroege, realistische werk van Piet Mondriaan die van zijn achtste tot zijn twintigste in Winterswijk woonde. Bijzonder wordt de Mondriaan escaperoom, die momenteel gebouwd wordt door Lisanne Halleriet. The mysterie of Mondriaan wordt hierin ontrafeld.
Op 3 maart, tijdens het jaarlijkse evenement 'Piet is jarig', start de tentoonstelling 'Figuratie in Stijl'. Hierin wordt het spanningsveld tussen het gebruik van realistische en abstracte vormen uitgelicht en onderzocht. Het vroege én late figuratieve werk van de pioniers van abstracte kunst staat hierbij centraal. Ook het Paviljoen voor Hedendaagse Kunst in Villa Mondriaan staat het hele jaar in het teken van Dutch Design. Vernieuwende designers krijgen er een podium.
Op 28 mei wordt er een muzikaal-theatraal programma aangeboden rond gedichten van Hans Arp die tot De Stijl behoorde en op 23 september is Winterswijk omgetoverd tot boogie-woogie paradijs tijdens 'Mondriaan by Night'.
"Mensen vinden De Stijl vaak moeilijk, maar de kunstenaars wilden juist versimpelen," vertelt directeur Judith Kadee van Villa Mondriaan. "Wij willen het verhaal van deze gepassioneerde, dynamische en rechtlijnig denkende groep breder trekken. Voor ons was het interessant om onderzoek te verrichten en bijvoorbeeld te ontdekken dat Rietveld ook nog heeft geschilderd en Mondriaan en Rietveld elkaar nooit in levende lijve hebben ontmoet. Ze schreven elkaar." Kern van Kadee's betoog is dat met alle activiteiten de personen achter de kunstenaars worden ontvouwd. "Wij laten het hele plaatje zien, zorgen voor het verrassingselement door vroeg werk te exposeren."


Meer brieven tegen onrecht

EIBERGEN - Op 10 december vond wereldwijd Amnesty's Schrijfmarathon plaats. Van Argentinië tot Australië en van Zwitserland tot Zuid-Afrika werd geschreven tegen onrecht. In Nederland werden op meer dan 450 plaatsen de deuren geopend voor iedereen die brieven wilde schrijven voor mensen die groot onrecht is aangedaan: mensen die worden gediscrimineerd, gemarteld of ten onrechte gevangenzitten. Dat gebeurde in bibliotheken, in huiskamers, op woonboten, op kantoren en in kerken.

In Eibergen werd er van 10.00 uur 's ochtends tot 10.00 uur 's avonds geschreven. 120 mensen kwamen schrijven, meer dan 230 brieven en kaarten werden geschreven. Ook tijdens het kerstfestijn werd er geschreven. De koorleden kregen een Amnestykaars als dank. Veel koorleden kwamen een brief of kaart schrijven.

Nog lang niet alle brieven zijn geteld, maar er zijn nu al meer brieven geschreven dan vorig jaar. Vorig jaar werden iets meer dan 100 duizend brieven geschreven. De teller stond op 16 december al op 145.530 en er worden nog steeds aantallen doorgegeven. Dat ook leerlingen in het basis- en voortgezet onderwijs de mensenrechten een warm hart toedragen, blijkt uit het enorme aantal brievenschrijvers op scholen. Al meer dan 32.000 leerlingen klommen in de pen. Dit aantal zal zeker nog stijgen, aangezien de scholen tot 20 december met de schrijfactie aan de slag gaan. Ook in Eibergen werd er op scholen geschreven, hiervan zijn nog niet alle aantallen binnen.

Een van de brievenschrijvers was Melik Keskin, die meedeed aan de actie in Den Haag. 'Ilham Tohti is een vredesactivist in China. Ik heb voor hem geschreven omdat we in een tijd leven van heel veel conflicten. Mensen als Ilham Tohti die vrede promoten, verdienen alles behalve een gevangenis,' Tohti werd tot levenslang veroordeeld nadat hij vreedzaam opkwam voor etnische minderheden in zijn land.