De predikanten (v.l.n.r.) Co Janssen, Tinus Gaastra en Henriëtte Bouwman van Borculo en Ruurlo:
De predikanten (v.l.n.r.) Co Janssen, Tinus Gaastra en Henriëtte Bouwman van Borculo en Ruurlo: "Onze kerken worden anders en kleiner. Geloofsgemeenschappen worden mogelijk sterker." Foto: Jan Hendriksen

Protestantse predikanten van Borculo en Ruurlo

over de toekomst van hun kerken

Ruurlo/Boruclo - Er is de afgelopen decennia nogal wat veranderd in de kerken. In de komende tijd zal er nog veel meer veranderen. Het aantal leden loopt hard terug. Plaatselijke gemeentes merken die krimp heel nadrukkelijk en komen in de financiële problemen. Dat heeft grote gevolgen. Een gesprek daarover met de drie protestantse predikanten uit Borculo en Ruurlo. Ds. Henriëtte Bouwman en ds. Co Janssen zijn verbonden aan de Steekgemeente 'De Wijngaard' en ds. Tinus Gaastra is de predikant van de Protestantse Gemeente Ruurlo-Barchem.

Wat bedoelt u met "De kerk van morgen is niet van gisteren"? Ds. Gaastra: "Het klinkt misschien een beetje cryptisch, maar ik wil daarmee zeggen dat wie alleen nog herinneringen heeft aan de kerk van vroeger geen goed beeld heeft van de kerk van vandaag, laat staan van die van morgen. En morgen is al heel dichtbij. Jaarlijks verliest de Protestantse Kerk in Nederland (PKN) 60.000 tot 70.000 leden. Men voorziet dat binnen tien jaar in lang niet elk dorp nog een zelfstandige kerkelijke gemeente zal zijn met een eigen predikant en kerkgebouw. Dit en nog veel meer is te lezen in het rapport 'Kerk 2025 – Waar een Woord is, is een weg' dat onlangs werd besproken in de synode van de Protestantse Kerk Nederland (PKN)."

Wordt dat het einde van de kerken? "We hebben een opdracht om aan de kerk van Christus te blijven bouwen", reageert ds. Bouwman. "Gelukkig is de toekomst van onze kerk niet van mij en andere mensen afhankelijk. Het geeft lucht om te beseffen dat niet de hele kerk op jouw schouders rust of drukt, maar dat we het ook mogen overgeven. Dat betekent niet dat we rustig kunnen afwachten en 'kieken wat 't wordt'. We zullen er heel hard aan moeten werken om vitale geloofsgemeenschappen te houden. Gelukkig zijn er binnen de kerken nog heel veel mensen die er net zo over denken en met ontzettend veel inzet bezig zijn."

Kunt u die kerk van morgen iets concreter maken? Ds. Janssen legt graag uit wat hij als een mogelijke ontwikkeling ziet. "Men denkt bij het woord kerk al gauw aan de kerkdiensten op zondagmorgen. Dat is maar één voorbeeld van ons kerk zijn. We zijn ook - en misschien wel steeds meer - kerk door de week. Denk alleen maar aan al die bezoeken die door vrijwilligers worden gebracht aan ouderen en zieken. Collega Bouwman zei onlangs dat - zeker in de Achterhoek – kerk zijn vooral ontmoeten is. Geloofsgemeenschappen zullen blijven. Dat betekent echter niet dat over tien jaar in elke plaats op elke zondagmorgen nog een kerk open zal zijn. Misschien ontstaan er weer huisgemeentes of andere nieuwe vormen van samenkomst en ontmoeting. Daarom is het goed dat we in onze 'Streekgemeente De Wijngaard' de koppen bij elkaar hebben gestoken om te werken aan een 'toekomstbestendige kerk' waarin 'zij en wij' verandert in 'samen'."

Wat betekent krimp voor de financiële positie van uw kerk? Ds. Gaastra: "Dat is een heel actuele vraag. In de komende dagen wordt de Actie Kerkbalans gehouden. Aan alle gemeenteleden wordt gevraagd welke vrijwillige bijdrage zij willen leveren aan de activiteiten van hun kerk in 2016. De opbrengst van deze geldwervingsactie is in onze gemeentes goed voor zo'n 65 procent van alle inkomsten. Daarmee is wel duidelijk waarom Kerkbalans van levensbelang is voor de kerk van vandaag en morgen. De financiële grenzen van onze kerken zijn bereikt. Een positieve Actie Kerkbalans maakt het mogelijk die grenzen nog wat op te rekken. Daarmee laten onze leden merken hoeveel belang zij hechten aan een vitale kerk."