Afbeelding

Oerend Smart | Brede welvaart

Opinie

In rapporten, beleidsstukken en de media kom je steeds vaker de term ‘brede welvaart’ tegen. Het is een mooi maar vaag begrip. Want bij brede welvaart gaat het om alles wat mensen van waarde vinden en wat bijdraagt aan hun welbevinden. En dat is nogal wat: naast materiële zaken (denk aan werk en inkomen) spelen bijvoorbeeld iemands woonsituatie, gezondheid en geluksgevoel een rol. Intussen verschijnt het ene na het onderzoek waarin geprobeerd wordt om brede welvaart te meten. Zo onderscheidt RaboResearch elf dimensies van kwaliteit van leven, terwijl het CBS een regionale monitor met 40 indicatoren heeft opgezet. En werkgeversorganisatie VNO-NCW vroeg ondernemers onlangs wat ze onder ‘brede welvaart’ verstaan. Ze associëren het vooral met duurzame groei, een gezond en prettig leefklimaat en toegang tot goed onderwijs.

Hoe vaag het begrip ‘brede welvaart’ ook is, het goede nieuws is dat de Achterhoek er hoog op scoort. Dat blijkt althans uit het onderzoek ‘Brede welvaart in Oost-Nederland’ dat RaboResearch eind oktober 2020 publiceerde. De regio doet het beter dan het Nederlands gemiddelde en springt eruit wat woontevredenheid, sociale contacten, veiligheid en werk-privébalans betreft. Voor veel Achterhoekers zal dat geen verrassing zijn: ze beseffen al langer dat er meer is in het leven dan alleen geld verdienen. Wonen in een omgeving waar je zo in de natuur bent, elkaar nog groet op straat en terug kunt vallen op dorpsgenoten is immers ook heel wat waard. Uiteindelijk is dat misschien wel belangrijker dan het najagen van een betere baan, hoger inkomen of flitsende carrière. In dit verband spreken geluksonderzoekers wel van de ‘Chinese paradox’: ook al is de welvaart in China de laatste decennia gestegen, het geluksgevoel van de gemiddelde Chinees is afgenomen. Meer is niet altijd beter. Blijkbaar bestaat er ook zoiets als ‘ongelukkige groei’.

In Zweden begrijpen ze dat maar al te goed. Steevast scoort het land van ABBA, IKEA en vaderschapsverlof hoog in lijstjes van gelukkigste inwoners ter wereld. Als verklaring wordt vaak gewezen op de traditionele Zweedse levensfilosofie van ‘lagom’, letterlijk ‘precies zo veel als nodig is’. Lagom gaat over het streven naar een balans in alles wat je doet, zeg maar het zoeken naar de gulden middenweg. Is de Achterhoek misschien het Zweden van Nederland? Je zou het haast denken. Niet voor niets luidt een Achterhoeks gezegde: ‘Wie in de waereld veuruut wil kommen mot niet arbeiden as un dommen.’ Vorige generaties zagen al dat het voor ons welbevinden belangrijk is om de balans niet door te laten slaan naar het een of naar het ander. Voor brede welvaart moeten reuring en rust met elkaar in evenwicht zijn, net zoals werk en privé. En die balans vind je in de Achterhoek.

Geograaf Gert-Jan Hospers schrijft over stedelijke en regionale ontwikkeling op menselijke maat

Advertenties doorgeplaatst vanuit de krant