Afbeelding

Oerend Smart | Barbapapa

Opinie

Als kind keek ik vaak naar Barbapapa. De geinig gekleurde tekenfilm-figuurtjes konden elke gewenste vorm aannemen. ‘Huup, huup, Barbatruc,’ en ze veranderden moeiteloos in een schommel of een glijbaan. Ik denk dat we in deze tijd maar een voorbeeld moeten nemen aan deze flexibele fantasiefiguren. Want alleen als Barbapapa komen we de impact van het coronavirus te boven, denk ik.

Thuiswerken, videobellen, afstand houden, eenrichtingsverkeer organiseren, een bezorgservice optuigen, reserveren in tijdsloten: het voorkomen van het coronavirus vraagt het nodige aanpassingsvermogen. Binnen mijn eigen (cultuur)sector is dat niet anders. Het zal niemand zijn ontgaan dat de cultuursector - net als zovele andere sectoren - hard is getroffen. Iedereen snapt dat het knap lastig is om een cultuurpodium van 150 stoelen plotseling financieel draaiende te houden met een kleine 50 stoelen. En nu met maximaal 30 stoelen. Tot voor kort kon de buffer van de ‘kaskrakers’ compenseren voor de wat minder populaire activiteiten. Hoe financieren we de boel als drukte uit den boze is?

Fight, flight or freeze. Dat zijn globaal onze drie verdedigingsmechanismes in stresssituaties. Ik herken ze bij mezelf en bij de ander. De eerste week van de lockdown was ik bevroren. Een week van rouw was het eigenlijk. Ik rouwde om het mogelijke verlies van het cultuurpodium dat we met zoveel bloed, zweet en tranen tot een succes hadden gemaakt. Het leek me evident dat de financiële impact immens zou zijn op de samenleving als de pandemie zou voortduren. Kunst en cultuur mag de honger op zielsniveau stillen; als we weinig te besteden hebben, geven we ons geld toch echt uit aan brood, niet aan kunst.

Deze week van rouw leerde me enigszins verhouden tot de sterfelijkheid van ons cultuurpodium. Gelukkig veranderde ‘freeze’ al snel in ‘fight’. Als we het met de oude manier van denken en doen niet zouden overleven, dan moesten we wat nieuws verzinnen. Vanaf de tweede week van de pandemie hebben we daarom onze fysieke podium veranderd in een online podium. Dat gaf perspectief, energie en voldoening. We konden onze schouders er weer onder zetten in plaats van wachten en wanhopen. Ook bleek het een belangrijk nieuw verdienmodel te zijn én onze doelgroep te verbreden. Met online colleges in filosofie en geologie en online Tegenlicht Meet Ups bereikten we niet alleen mensen uit de regio, zoals we gewend waren, maar ook ineens mensen uit Friesland, Drenthe, België en Florida. Gelukkig konden de fysieke deuren van de Koppelkerk met de nodige aanpassingen vanaf half juni ook weer coronaproof open. Wat hadden we dat gemist: de letterlijke ontmoeting. Nooit zal het internet de kracht van de daadwerkelijke ontmoeting kunnen evenaren.

Tot slot: vluchten in de gedachte dat (overbruggings)subsidies de crisis voor je zullen oplossen is denk ik een fata morgana. We moeten allemaal aan de bak om met een beperkt aantal bezoekers (of een onbeperkt aantal digitale bezoekers) de boel draaiende te houden. Als cultuursector zijn we dit omdenken aan onze creatieve inborst verplicht.

Huup, huup, Barbatruc.

Sylvia Heijnen is oprichter van de Koppelkerk - vrijplaats voor kunst en cultuur in Bredevoort

Advertenties doorgeplaatst vanuit de krant