Overtrekkende kraanvogels. Foto: archief

Overtrekkende kraanvogels. Foto: archief

Kraanvogels verkennen luchtruim Achterhoek

Natuur

ACHTERHOEK - Kraanvogels doorbraken de grauwe lockdowndagen van eind december. Op verschillende plaatsen in de Achterhoek vulde de lucht zich met hun vrolijke geluiden. Alsof er orkestjes overvlogen.

Door Sander Grootendorst

Op eerste kerstdag meldde Tonny Lenselink via Facebook: “Wie weet komen de kraanvogels hier ooit weer terug nadat de vernatting van het stroomgebied van de Baaksebeek gereed is!” Lenselink had foto’s gepost van overtrekkende kraanvogels boven de Kranenburg. “Ze vlogen behoorlijk hoog en hadden de snelheid er goed in.”

Het eerste bestanddeel van de plaatsnaam Kranenburg betekent trouwens ‘kraanvogels’: eeuwen geleden waarschijnlijk vaste gasten in dit gebied.

Een comeback is zeker niet uitgesloten. Kraanvogels waren in Nederland als broedvogel uitgestorven tot ze twintig jaar geleden weer gingen nestelen in het Drentse Fochteloërveen. Ze hebben drassige, bij voorkeur veenachtige grond onder hun poten nodig en wat rust en ruimte om zich heen. In de jaren tachtig en negentig namen de aantallen broedvogels in Duitsland, met name de deelstaat Brandenburg, snel toe en zo kwam Drenthe voor de vogels ook in beeld. Het slechte nieuws is dat er de laatste jaren, mogelijk door voedselgebrek, juist weer minder in Duitsland zijn gaan broeden. Op het kraanvogelmenu staan naast vegetarische spijzen ook kevers en rupsen en daar gaat het niet zo best mee.

Nog meer slecht nieuws: op de vogeltrekroute die door Israël loopt, zijn in december duizenden kraanvogels bezweken aan de vogelgriep, die daar in eerste instantie op kippenboerderijen uitbrak, melden Israëlische media. De berichtgeving eindigde voorzichtig positief met de opmerking dat het aantal slachtoffers zich lijkt te stabiliseren.

Ook over Nederland loopt een trekroute. Vanuit hun broedgebieden in Zuid-Spanje en Noord-Afrika reizen de vogels naar Zweden en Noord-Duitsland, en vice versa. Niet in één keer, ze maken tussenstops en kunnen langere tijd op een pleisterplaats verblijven, in Nederland bijvoorbeeld in de Peel (Noord-Brabant). Tenzij je daar in de buurt woont, is de kans veel groter dat je ze vliegend waarneemt, zeker in het oosten en zuiden van het land.

Door foutieve vertaling van de Hebreeuwse krantenteksten is van de kraanvogel af en toe een ooievaar gemaakt, maar behalve qua lange nek en lange poten verschillen beide soorten nogal van elkaar. In de lucht zijn kraanvogels vaak luidruchtig en dat is het beste criterium. Vogelbescherming omschrijft hun roep als ‘trompetterend’.

“Volgens mij hoorde ik zojuist kraanvogels overvliegen. Zuidwijken”, noteerde Annelies de Vroom op Facebook, tweede kerstdag. De Zutphense bioloog Michel Klemann reageerde: “Klopt. Ik hoorde twee groepen, beide tientallen. Eén richting oost, één richting Bronsbergen. Erg gaaf.”

Waarna diverse andere Facebookers lieten weten de kraanvogels óók te hebben opgemerkt.

Een blik op de website waarneming.nl leert dat met Kerstmis boven onder meer Aalten, Winterswijk, Lichtenvoorde en Ruurlo eveneens groepen overtrokken, van soms wel honderd exemplaren. Dat er opeens zoveel beweging in de kraanvogels zat, kan mogelijk worden verklaard door de korte koude-inval in de dagen vóór kerst. Dan ga je als rondtrekkende kraanvogel op zoek naar een plek waar je eten niet is bevroren. Zo zakken ze langzaam zuidwaarts af, totdat in de lente het noorden weer lokt.

Advertenties doorgeplaatst vanuit de krant