Gestrande Oekraïense kunstenares in atelierroute Berkelland

BORCULO - Maria Kitaeva (25) leidde een goed leven in Odessa. Maar sinds 12 maart woont de kunstenares in Borculo, samen met haar man en haar schoonouders.  Door Carina Claassens van het Clay Café Nederland in Haarlo werd de Oekraïense uitgenodigd om deel te nemen aan de atelierroute Berkelland. 

Maria bezocht de Grekov Odessa Art School, trouwde en had haar familie op loopafstand. Enkele maanden voor het uitbreken van de oorlog gingen Maria, haar man, haar ouders en broer op vakantie naar Turkije. Daar kwam de rauwe werkelijkheid op hen af. Vanwege de inval van de Russen kon de familie niet meer terug naar Odessa.
Maria, haar man en haar schoonouders besloten naar Nederland te gaan en kwamen op 12 maart in Borculo terecht. “Mijn schoonmoeder zit in een rolstoel en daarom mochten zij en haar man het land verlaten. Wij hebben ze in Moldavië opgehaald en zijn toen naar Nederland gegaan. Mijn eigen ouders en broer zitten nog in Turkije. Gelukkig kunnen ze daar wat hand- en spandiensten verrichten en zo enigszins in hun levensonderhoud voorzien, maar het liefst zouden ze natuurlijk terugkeren naar huis. Ook wij zijn gestrand en hebben feitelijk alleen onze vakantie-uitrusting bij ons. De rest is achtergebleven.”

Zelfportret straalt zwart gat uit
Als kunstenares werd ze door Carina Claassens van het Clay Café Nederland in Haarlo uitgenodigd om deel te nemen aan de atelierroute Berkelland. Een deel van haar werk stamt uit Turkije, het andere deel maakte ze in Nederland. “Al mijn schilderijen liggen thuis in Odessa. Het enige vooroorlogs werk dat ik heb nog in bezit heb, zijn de paar schilderijen die ik in Turkije maakte. De oorlog stond op het punt van uitbreken en ik wilde niet geloven dat ik mogelijk niet terug kon keren naar huis. Ik hield vast aan de illusie dat alles goed zou komen en dat zie je terug in het werk.”
“Toen ik echter eenmaal hier zat wilde ik mijn nieuwe gevoelens vastleggen. Ik maakte een paar kleurrijke zelfportretten die van impulsiviteit en verwarring getuigen. Het ziet er zelfs voor mijzelf een beetje beangstigend uit. Het straalt een gebroken gevoel uit, een zwart gat. Eigenlijk wilde ik het aan niemand laten zien, maar het is een deel van mijn werkelijkheid. Achteraf kun je zeggen dat ik een extra dimensie aan mijn werk heb toegevoegd.”

Onzeker
Het is een onzekere toekomst die haar te wachten staat, maar ze blijft hopen op een terugkeer naar haar land. Gelukkig kan haar man zijn werk als art director digitaal uitvoeren, zodat ze een inkomen hebben. Ze wil ook graag blijven schilderen, maar erkent dat het best lastig is omdat het bepaalde gevoelens oproept.
Maria Kitaeva ’s schilderijen waren ook tijdens de landelijke atelierroute op 25 en 26 juni te bewonderen in het Clay Café Nederland van Carina Claassens in Haarlo.