'Muziek met het hart voor het hart'

RUURLO - Irene Venderbosch verzorgt op zondag 30 september een concert op de vleugel in de Dorpskerk. Zij speelt 'Musica Callada' dl.1 en 2 van de Catelaanse componist Frederico Mompou. Daarna komt pianist Jan Vayne. Hij staat bekend om zijn improvisaties.

'Musica Callada' (verzwegen muziek) is een van de bekendste werken van Mompou. Het is 'gebaseerd op de mystieke poëzie van de 16e eeuwse dichter San Juan de la Cruz. Wat is verzwegen muziek? Irene Venderbosch: "Dat is heel moeilijk uit te leggen, maar als je het hoort, weet je het. 'Musica Callada' zit vol met emoties en gevoel. De componist spreekt zelf over muziek met het hart voor het hart. Het is heel aparte muziek, waarvan je misschien wel kunt zeggen dat ervoor en erna nooit meer zoiets is geschreven. Mompou was heel introvert, teruggetrokken. Dat ervaar je in zijn werk. Hij is als 16-jarige (1909) naar Parijs gegaan om te studeren aan het conservatorium. Daar kwam hij in aanraking met bekende componisten als Poulenc en Satie. Hij verbleef in gezelschap van de 'Groupe des six', een groepje componisten dat streed voor een klare, direct aansprekende en ongecompliceerde, frisse muziektaal. Ik las ergens dat het wel lijkt dat 'Musica Callada' niet is gecomponeerd, maar ontworsteld aan de eeuwigheid, alsof het al bestond voordat de wereld werd geschapen. De componist geeft ons toegang tot eeuwige muziek."

Dat is nogal wat. Maar wat brengt Irene Venderbosch ertoe om juist deze muziek op 30 september te spelen? "De muziek ontroerde me. Na een stukje werd ik benieuwd naar het volgende stuk. Het is een gevoel, het grijpt mij, ik blijf ermee bezig. Ik wil dat graag delen met mijn publiek." Irene belooft de bezoekers van het concert een heel aparte beleving. 'Musica Callada' bestaat uit een groot aantal korte stukjes, vaak met grote verschillen. Dat maakt het concert afwisselend en verrassend. "Vergelijk het maar met een doos bonbonnetjes met allemaal een andere smaak. Je wilt ze allemaal proeven en krijgt de neiging om na elk 'hapje' te gaan applaudisseren. Dat is juist niet de bedoeling. Ik hoop dat men aan het eind wel klapt, maar tussendoor dus niet!"

Irene Venderbosch is afgestudeerd aan het Stedelijk Conservatorium Groningen in 1989 bij Gerben Makkes van der Deijl. Zij heeft Masterclasses gevolgd bij Geoffry Madge, Mauricio Kagel en Rudolf Jansen. In 1992 kwam zij naar Ruurlo en is zij hier haar privé lespraktijk begonnen. Tientallen Ruurloërs hebben les van haar gehad. Naast het lesgeven begeleidt ze andere muzikanten en vormt ze verschillende vaste duo's en een pianotrio. Sinds kort treedt ze solo op met Etudes van Philip Glass en met werken van Mompou. We zien haar na 30 september vast nog wel eens terug in de Dorpskerk als die mooie Yamaha C7 vleugel daar blijft staan.

Jan Vayne
Op de website van de KunstKring Ruurlo wordt het concert aangekondigd als 'Vayne & Venderbosch'. Dat wekt de indruk dat zij samen spelen, maar dat is niet het geval. Het wordt een concert met mogelijk twee uitersten. Irene Venderbosch speelt vóór de pauze een heel ingetogen stuk. Na de pauze komt Jan Vayne. Hij staat al jaren bekend om zijn fabelachtige improvisaties. Of het nu om een klassiek repertoire gaat of om populaire hedendaagse muziek, hij weet als geen ander de muziek op een bijzondere manier te verweven. Jan Vayne vergelijkt het pianospelen met de drang om te praten: "Bijna alle mensen hebben de behoefte om te praten, dus ze doen het. Dat geldt ook voor muziek, ik denk dat er meer mensen muziek zouden kunnen maken als ze gewoon hun hart zouden volgen. En dan heb je natuurlijk wel het verschil tussen babbelen en een mooie redevoering houden, maar het gebeurt allebei vanuit het hart. Ik praat als het ware van me af als ik aan het spelen ben, ik hoef daarom ook nooit mijn best te doen en ik heb geen last van zorg of twijfel als ik speel. Dat zorgt voor een comfortabele sfeer." Het is een belevenis om naar zijn virtuoze pianospel te kijken, maar bovenal te luisteren. De laatste tijd geeft Jan Vayne ook Stilteconcerten. Bij deze concerten komen er geen verzoeken vanuit het publiek, maar speelt hij ruim een uur lang op een meditatieve manier. Het zijn heel bijzondere concerten waarbij men in alle rust kan genieten van zijn virtuoze pianospel. Tijdens zijn optreden in Ruurlo, zal hij uiteraard improvisaties op verzoek spelen, misschien ook op het orgel. Of er gelegenheid is voor meditatief spel zal die middag moeten uitwijzen, anders komt hij dat zeker een andere keer laten horen in een speciaal Stilteconcert.
Er zijn nog kaarten te koop voor het concert via www.kunstkringruurlo.nl/kaartverkoop en in de winkels van Everwennink en Groot Jebbink Bloemen in Ruurlo.