Bennie Jolink ontvangt het eerste exemplaar van het Sluiter-boek. Foto: Rob Weeber
Bennie Jolink ontvangt het eerste exemplaar van het Sluiter-boek. Foto: Rob Weeber

Opening Open Monumentendagen met Willem Sluiter

Algemeen

EIBERGEN - De Oude MattheĆ¼s in Eibergen was vrijdagmiddag plaats van handeling voor de opening van de Open Monumentendagen Berkelland die dit jaar in het teken van Willem Sluiter stond, dichter en dominee uit het 17e-eeuwse Eibergen. Hij was de dominee die destijds in de Oude MattheĆ¼s de preekstoel door een timmerman liet vervaardigen. Maar Sluiter was ook de dichter die precies 350 jaar geleden het woord 'achter-hoek' voor het eerst opvoerde in zijn gedicht 'Eensaem Huis- en Winter-Leven'. De bijeenkomst werd geleid door Arend Heideman uit Gelselaar, bewonderaar en kenner van het werk van Sluiter en schrijver van het boekje 'Willem Sluiter anno nu'. Hij is tevens lid van de initiatiefgroep die de culturele activiteiten rondom de geboorte, woon- en werkplaats van Sluiter organiseert.

Door Rob Weeber

In zijn openingswoord bedankte Arend vooral Eibergenaar Bennie te Vaarwerk, de man die ontdekte dat het precies 350 jaar terug was dat Sluiter het woord 'achter-hoek' schreef, maar vanwege ziekte niet bij de bijeenkomst kon zijn. Het woord Achterhoek is tegenwoordig een soort geuzennaam die een sterke streekbinding met eigen normen en waarden symboliseert. Maar dat is niet altijd zo geweest, aldus prof. dr. Dolly Verhoeven, hoogleraar Gelderse geschiedenis aan de Radboud Universiteit te Nijmegen. Zij haalde in haar lezing over 'Beeldvorming en verbeelding van de Achterhoek' de discussie aan rondom de vraag wat Willem Sluiter precies met zijn woord 'achter-hoek' bedoelde. Inmiddels wordt aangenomen dat het woord niet naar de streekbenaming Achterhoek verwijst, maar eerder naar een afgelegen hoek. Het is allemaal terug te voeren op beeldvorming, aldus Verhoeven, en beeldvorming wederom zegt iets over het begrip identiteit of liever identiteitsvorming. De vraag hoe identiteit geconstrueerd wordt, hangt niet alleen van de mensen in de streek af, maar ook van de mening van buitenstaanders. Identiteitsvorming is geen momentopname, de ontstaansgeschiedenis van een regio en haar beeldvorming is nooit af. Ooit was het woord Achterhoek een scheldnaam, maar in de Gelderse Volks-almanak van 1865 was dat beeld al ten hele gekeerd. Voorwaarde voor een positieve, sterke streekbinding is dat men zich in de streek en de symbolen moet herkennen.

Het muzikale intermezzo kwam van luitspeler Willem Mook en zanger Gert Oosterom. Zij brachten twee gedichten van Sluiter ten gehore. In de tijd van Sluiter was de 'contrafact' heel gewoon, een nieuwe tekst op een bestaande melodie. De Erfgoedprijs 2018 ging dit jaar naar de begraafplaats Rustoord in Rekken. Deze was door de jury uit vier genomineerde Berkellandse begraafplaatsen gekozen. Jurywoordvoerder Jaap Nijstad prees de dodenakker met name om de bijzondere 'band' die het had met de voormalige 'Rekkense Inrichtingen tot de Verpleging van Zwakzinnigen' zoals de naam bij de oprichting in 1910 luidde. Samen met Nijstad reikte wethouder Marijke van Haaren de bijbehorende prijs ad 500 euro uit. Zij was een en al lof over de bestaande dodenakkers in Berkelland en het werk wat de vele vrijwilligers er voorover hadden. Zij betitelde Berkelland als 'de mooiste streek in de Achterhoek'.

Een bijzonder moment was de uitreiking van het nieuwe Sluiterboek 'Van achter-hoek tot Achterhoek' dat in opdracht van de Historische Kringen uit Neede en Eibergen is geschreven. Het eerste exemplaar werd door voorzitter van de Eibergse Kring Arie Ravesloot aan ex-Normaal zanger Bennie Jolink uitgereikt, een van de oer-ambassadeurs van de Achterhoek. Ravesloot stipte nog even de ontstane polemiek aan over de betekenis van het gebruikte woord achter-hoek en zei dichtend daarover: "Waar polemiek rijst uit een boek, bedenk, het is een invalshoek". Jolink kreeg tevens de eerste fles Sluiterbier uitgereikt van het brouwerscollectief Heeren van Borculo. Uiteraard zijn er slechts 350 van gemaakt.
Na afloop van de bijeenkomst in de Oude MattheĆ¼s verplaatste het gezelschap zich naar Museum De Scheper voor de gebruikelijk heildronk en een bezoek aan de tentoonstelling over Sluiter. Onder meer is daar een replica van een bijzonder portret van Sluiter te zien. De expositie is te bezichtigen tot en met 15 december. Openingstijden: woensdag tot en met zaterdag van 13-17 uur. Locatie: Hagen 24, Eibergen.

Advertenties doorgeplaatst vanuit de krant