Dominee Barnard kijkt uit naar reünie in Ruurlo

RUURLO – Talloze oudere Ruurloërs kennen haar nog. Zeker de catechisanten uit de jaren zestig van de vorige eeuw die zich aangemeld hebben voor de speciale kerkdienst zondag in de vernieuwde Dorpskerk met de aansluitende reünie in gemeentecentrum De Sprankel waarbij ze ook aanwezig is en waarnaar ze uitkijkt: Dominee Thea Barnard (83). Van 1961 tot en met 1970 was ze predikant binnen de Hervormde Gemeente in Ruurlo en in de jaren daarna in Barchem. Ruurlo mag er trots op zijn dat zij de eerste gemeente in Nederland is en was met een vrouw als predikant.

Door Jan Hendriksen

"En voor mij geldt dat ik in Ruurlo, eerst als vicaris, later als predikant, ervaring heb opgedaan. Ik heb mooie herinneringen aan die tijd, bovendien leerde ik er het boerenleven kennen, wat voor mij nieuw was. En dan de zandwegen, waar ik met mijn 'eend' menigmaal in vast ben gelopen. Begrafenissen werden op de deel gehouden, vaak te midden van de koeien, een heel aparte ervaring. Die herinneringen zijn onuitwisbaar", zo liet Thea Barnard tijdens haar vijftigjarig ambtsjubileum in februari dit jaar in haar huidige Drentse woonplaats Vries weten. In november 1967 besloot de synode van de Hervormde Kerk per 1 januari 1968 de vrouw toe te laten tot het ambt van predikant. Op 21 januari werd Barnard door haar leermeester, professor Bolkestein, in de Dorpskerk van Ruurlo als eerste vrouw in de Hervormde Kerk in het ambt bevestigd. "Ik ben de kerkenraad van Ruurlo nog altijd dankbaar dat zij zo voortvarend actie heeft genomen, snel een tweede predikantsplaats heeft gesticht en mij, al zes en een half jaar werkzaam in Ruurlo als vicaris (een soort hulppredikant), heeft beroepen. Voor mij was het de vervulling van een al heel lang gekoesterd verlangen. Na de lagere school moest er een schoolkeuze worden gemaakt. Ik zie mij nog staan (ja, ik stond), mijn ouders zaten in de tuin, toen dit ter sprake kwam en ik was verbaasd toen zij de meisjes-HBS voorstelden. Maar ik wil toch dominee worden? Voor mij was dat zo vanzelfsprekend dat ik aannam dat het ook voor hen zo was. Dus werd het het gymnasium. Dominee willen worden was in die tijd een ongebruikelijke keuze met weinig toekomstperspectief, maar gelukkig hebben mijn ouders mij de kans gegeven mijn droom waar te maken. Zij hebben gelukkig mijn bevestiging in Ruurlo nog meegemaakt."

Broederschap
Na het gymnasium ging Thea Barnard theologie studeren in Leiden en vanaf het begin heeft ze gevoeld en het geweten: "dit is het." Al was er nog steeds geen uitzicht op het ambt. Thea Barnard."Gelukkig waren er meer meisjes die theologie studeerden. Zij behoorden bij de Remonstrantse Broederschap, waar – ondanks de naam broederschap - vrouwen wel toegang hadden tot het ambt. Twee van hen behoren tot de dag van vandaag toe tot mijn beste vriendinnen. Na mijn afstuderen volgden vier maanden leervicariaat, dat ik – ver van huis - in Vorden heb gedaan. Ik genoot. Eindelijk proefde ik van het werk dat ik zo graag wilde doen. Dat een vrouw op de kansel daar niet vanzelfsprekend was, werd door een jochie van een jaar of zes kernachtig verwoord: 'Het is vandaag de Here God niet, het is maar een juffrouw!' zei hij tegen zijn vader." In Vorden leerde Barnard Mies Stroop kennen die daar wijkverpleegster was. "Tot haar dood, nu tien jaar geleden, was zij mijn geliefde maatje, 47 jaar lang. Zij heeft er voor gezorgd dat ik naast mijn werk kon genieten van een warm, gezellig en geordend huiselijk leven. Ik gedenk haar dan ook met liefde en dankbaarheid."

Dienstbaar
In vier gemeenten is Thea Barnard predikant geweest: Ruurlo, Barchem, Bergen (Noord-Holland) en Vries (Drenthe). "In alle vier heb ik met heel veel vreugde gewerkt, heb ik veel meegemaakt aan lief en leed, soms strijd moeten leveren, fijne collega's gehad en nooit, nee nooit spijt gehad van mijn keuze voor dit prachtige ambt. Dominee zijn is een dienstbaar beroep. Ik ben mij altijd bewust geweest dienaar van het Woord te zijn, vooral, maar niet alleen in de zondagse kerkdienst. En je werk te doen ten dienste van de gemeente die jou gevraagd heeft haar voorganger te zijn."

Beloning
De respons van gemeenteleden en kerkenraad is een grote beloning en stimulans, waar Barnard heel dankbaar voor is. "Nu ben ik alweer twintig jaar met emeritaat. Gelukkig kon ik nog actief blijven, een aantal jaren als kerkvisitator en als gastpredikant in Vries, Anloo en allerlei andere gemeenten. Eind vorig jaar heb ik besloten dat de tijd gekomen was om te stoppen. Een moeilijk besluit, iedere keer weer genoot ik van het voorbereiden van een dienst en was de zondagmorgen het hoogtepunt van de week. Ik heb, wat voorgaan in de kerkdiensten betreft, de zestig jaar volgemaakt. Daar begon ik al mee tijdens mijn studietijd in een psychiatrische kliniek. Wie had dat kunnen denken toen ik zeventig jaar gelden zei: 'Ik wil dominee worden'."